حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت و گو با جمهوریت درباره اظهار نظر چهره های مختلف سیاسی مبنی بر امکان ظهور و بروز یک احمدی نژاد دیگر در انتخابات ۱۴۰۰ ؛ شباهت ها و تفاوت های دولت دوم اصلاحات و شرایط کنونی جامعه را تشریح می کند.
متن گفت و گو را در ادامه بخوانید:
چهره های مختلف سیاسی در ماه های اخیر مکررا درباره خطر بروز و ظهور یک احمدی نژاد دیگر هشدار داده اند . چه اندازه فضای دولت دوم آقای روحانی و دولت دوم اصلاحات را مشابه یکدیگر می بینید که می تواند به این نتیجه گیری این افراد در باب امکان به ریاست جمهوری رسیدن چهره های احمدی نژادی منتج شود؟
قیاس اوضاع کنونی و دولت دوم آقای خاتمی شاید خیلی دور از واقعیت نباشد. هم در آن دوره و در شرایط فعلی اصلاح طلبان به صورت فعال و گسترده به میدان آمدند و طبعا توانستند بخشی از آراء خاکستری را برانگیزند.آن بخش کسانی هستند که شاید در اینگونه انتخابات کمتر شرکت می کنند و همین گروه آرمان ها و ایده هایی دارند که نه در آن دوره و در این دوره برآورده شده است. بنابراین با این وضعیت کاملا طبیعی است که انتظار داشته باشیم که واکنش مردم در دور بعدی انتخابات همراهی با جریان اصلاح طلب نباشد. البته این موضوع را در تحلیل های بسیاری از خود تحلیل گیران جبهه اصلاحات می بینیم.
اما در مقابل مساله اینکه شخصیتی مثل آقای احمدی نژاد مجددا بروز کند جای تامل دارد. آقای احمدی نژاد توانست از فضای به وجود آمده بهره بگیرد و آراء توده مردم را به خود جلب و جذب کند جای تامل دارد. اما الزاما به معنای مشابهت این دوره و آن دوره نیست. تصور می کنم تحلیل افرادی که چنین پیش بینی درباره امکان بروز و ظهور احمدی نژاد دیگری را می کنند این است که فضا برای روی کار آمدن یک پوپولیست فراهم است. باید در پاسخ به آن ها گفت آری و نه!
آری چرا که همان توده مردم به دنبال یک منجی می گردند اما اینکه مصداقا شخصیت و چهره ای شبه به آقای احمدی نژاد می تواند معرفی شود نکته ای قابل تامل است و تصور نمی کنم چنین اتفاقی رخ بدهد.
البته باز هم همه چیز به این بر می گردد دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب به صورت سازمان یافته به میدان بیایند یا گسیخته و پراکنده. اگر به صورت متشکل به میدان بیایند امکان بروز و ظهور چهره ای مثل آقای احمدی نژاد وجود ندارد و یا بسیار ضعیف است . اما اگر گسیخته و پراکنده به میدان بیانید و به گونه ای باشد که نتوانند یک کاندیدای برجسته و رای آور معرفی کنند ، احتمال این که کسی ظهور کند و بخواهد با روشی مثل آقای احمدی نژاد میدان را فتح کند ، خیلی بعید نیست.
-) اما آنچه درباره نگرانی از بروز احمدی نژاد عنوان می شود مربوط به شرایط جامعه در سال ۸۴ و شرایط احمدی نژاد در این سال بوده است و آقای احمدی نژاد در سال ۸۴ اگر نگوییم همه آراء خود اما بخش قابل توجهی از آراء خود را به نام و زیر سایه اسم جریان اصولگرایی کسب کرد ؛ حتی اگر بعدها خود منکر آن شد. در این خصوص به نظر می رسد هشداری که درباره بروز و ظهور احمدی نژاد دیگری داده می شود حاوی این پیغام و کنایه است که کاندیدی که از جانب جریان اصولگرایی برخواسته باشد به احمدی نژاد دیگری ختم می شود.
بدون شک این تحلیل غلط است و محلی از اعراب ندارد . اگر کاندیدی به صورت واحد و متحد به میدان بیاید به طور حتم از ویژگی های قابل قبولی برخوردار خواهد بود. احمدی نژاد هرگز کاندیدای واحد و مورد اجماع اصولگرایان حتی در سال ۸۴ هم نبود. ۶ کاندیدا بودند و ایشان حتی جزء مجموعه ۵ نفری از جریان اصولگرا که مسیر دیگری را پیمودند نبود.
مساله اینکه شخصیتی مثل آقای احمدی نژاد مجددا بروز کند جای تامل دارد. آقای احمدی نژاد توانست از فضای به وجود آمده بهره بگیرد و آراء توده مردم را به خود جلب و جذب کند. تصور می کنم تحلیل افرادی که پیش بینی درباره امکان بروز و ظهور احمدی نژاد دیگری را می کنند این است که فضا برای روی کار آمدن یک پوپولیست فراهم است.
-) در جامعه ما سیکل متناوبی است که دو دولت به اصلاح طلبان و دو دولت به اصولگرایان می رسد. البته برخی معتقدند دولت آقای روحانی به عنوان شمایل اصلاحات می تواند تا پایان این دوره با دادن آزادی های مدنی برگ برنده حضور اصلاح طلبان در دوره بعدی پاستور را از آن خود کند. چقدر این موضوع محتمل است؟
تصور نمی کنم این آزادی های مدنی بتواند خلاءهای اقتصادی را پرکند . در همه ادوار مجلس و ریاست جمهوری نظرسنجی ها نشان دهنده این است که مهم ترین آیتمی که مدنظر مردم است مسائل اقتصادی و معیشتی است و مسائل سیاسی و فرهنگی از جمله موضوع آزادی های مدنی در درجه دوم و سوم قرار می گیرند. دلیل این مساله این است که مسائل و مشکلات اقتصادی ما در درجه بالایی قرار گرفته است و مردم ما در انتخابات ریاست جمهوری بعدی به دنبال یک منجی هستند. یعنی منجی که وعده بدهد مشکلات اقتصادی آن ها را حل می کند.
-) این داستان نواصولگرایی می تواند بابی برای ظهور این منجی باشد؟
تفاوت مساله اصولگرایی و نواصولگرایی هنوز برای من روشن نیست . مطالبی که در این خصوص تهیه شده است را دیدم و در ایده نواصولگرایی چیزی متفاوت از متن و بطن اصولگرایی پیدا نکردم به این بیان که ادبیات متفاوتی را پیگیری می کنند.
-) چه پیش بینی درباره مجلس آتی دارید ؛ باز هم شاهد حمایت از لیست امید یا لیستی از جنس لیست امید از جانب اصلاح طلبان توسط مردم خواهیم بود؟
افکار عمومی و میزان رضایت آن ها از عملکرد این جریان در مجلس گویای این است که شاهد حمایت مجدد از این جریان اصلاح طلب در انتخابات مجلس یازدهم نخواهیم بود.
-) جامعه روحانیت تغییرات ساختاری را دنبال می کرد ؛ اعضای استان ها به شورای مرکزی اضافه شدند؟
هنوز خیر اما انتخابات جریان های استانی را تمهید مقدمات می کنیم و گام اول در این راستا برداشته شده و هسته مرکزی در هر استان در حال شکل گیری هستیم و بعد از آن شاهد انتخابات این موضوع هستیم.
تفاوت مساله اصولگرایی و نواصولگرایی هنوز برای من روشن نیست ، مطالبی که در این خصوص تهیه شده است را دیدم اما در ایده نواصولگرایی چیزی متفاوت از متن و بطن اصولگرایی پیدا نکردم .
-) درباره نامه های بین جنابعالی و آقای مطهری بر سر موضوع اختیارات نظارتی مجمع تشخیص مصلحت نظام تصور می کنید در تعریف دستورکار و اختیارات هیات عالی نظارت مجمع تشخیص ابهامی وجود دارد که منجر به این بحث بین مجمع و مجلس شده است؟
ابهامی وجود ندارد . شاید مجلس نمی خواهد نظارت دیگری را به جز شورای نگهبان بر مصوبات خود قبول کند. تا زمانی که نظارت هایت عالی نظارت و مجمع تشخیص مصلحت نظام از طریق ارتباط با کمیسیون ها رخ می داد کمتر با واکنش رو به رو بود اما زمانی که این نظارت از جانب شورای نگهبان اعمال شد با گاردگیری مجلس و به صورت مشخص تر شخص آقای دکتر مطهری مواجه شد.
-)این موضع گیری بیشتر از جانب آقای مطهری است؟
آقای مطهری حساسیت بیشتری نشان می دهد.
