طبق تبصره ۱۶ لایحه بودجه سال نود و هشت به منظور حمایت از ازدواج، بانک مرکزی موظف است از محل پس انداز جاری و قرض الحسنه سیستم بانکی کشور، تسهیلات قرض الحسنه ازدواج را به متقاضیانی که تاریخ عقد آنها بعد از یکم فروردین سال ۹۶ است و تا کنون وام قرض الحسنه دریافت نکرده اند، ۳۰ میلیون تومان و با اولویت پرداخت کند. در این مطلب تمامی آنچه که لازم است درباره وام ازدواج بدانید اعم از چگونگی ثبت نام، شرایط دریافت وام، شرایط ضامن و … را خواهید خواند.
وام چیست؟
وام نوعی قرض دادن پول سوددار است، که در زمانی مشخص بین قرض دهنده و قرض گیرنده انجام می‌شود. وام دارای انواع مختلفی است. مفهوم وام تاریخچه‌ای قدیمی دارد و به دوران کهن بازمی‌گردد.
تاریخچه وام
اولین بانک در ایران که بانک «شاهی» نام داشت در سال ۱۸۸۹ میلادی به دستور ملکه بریتانیا و به امتیاز دولت ایران تاسیس شد و مبنای تشکیل آن وامی که انگلستان به ناصرالدین شاه داده بود، قرار داشت. رویتر توانست با پرداخت وام به ناصرالدین شاه امتیاز تاسیس این بانک را به عنوان وثیقه از او بگیرد. او توانست دومین امتیاز بانکی خود را در سال ۱۲۶۷ هجری به مدت ۶۰ سال از ناصرالدین شاه دریافت کند . به این ترتیب ناصرالدین شاه به عنوان دومین وام گیرنده بزرگ پس از ارباب جمشید در تاریخچه وام ایران نقشی مهم را به خود اختصاص می دهد. بانک شاهی وامهای خود به دولت ایران را با سودهای ۵ تا ۹ درصد بازپس می‌گرفت و به عنوان تضمین اصل پولش، امتیازات ویژه ای از ایران گرفت.
دومین بانکی که به ایران وام داد و ایران را وامدار خود کرد بانک استقراضی بود . هرچند از گذشته رسم براین بوده که همیشه برای دریافت وام باید مشقات زیادی را تحمل و مدارک و تضمین های بلندبالایی را آماده کرد، اما این دو بانک یعنی بانک استقراضی و بانک شاهی رقابتی شدید برای پرداخت وام به ایران داشتند آنهم فقط به خاطر سودهای کلانی که به واسطه این وامها از ایران دریافت می کردند . همانطور که قبلا نیز گفته شد بانک شاهی سود وامهای خود را بین ۵ تا ۹ درصد درنظر می گرفت اما بانک استقراضی پا را فراتر از او گذاشت و سود وامهای خود را از ۹ تا ۱۲ درصد محاسبه کرد ، بنابراین سود سرشار پرداخت وام به ایران از سوی این دو بانک هرگز قابل چشم پوشی نبود و نکته بسیار جالب توجه در این معاملات وثیقه هایی بود که علاوه بر این سودهای کلان توسط دولت ایران برای دریافت اینگونه وام ها به دو بانک مذکور داده می شد. به عنوان مثال می توان از درآمد گمرکات شمال و جنوب کشور نام برد که هر کدام در گرو بانکی بودند.
اما پس از موارد یاد شده در مورد تاریچه وام در کشورمان می توان به درخواست وام میرزا ابوالقاسم ناصرالملک ، وزیر مالیه مظفرالدین شاه در سال ۱۲۸۵ شمسی اشاره کرد که هرگز اجابت نشد و به عنوان درخواستی نافرجام برای دریافت وام در نظام بانکی ایران از آن یاد می شود.
بطور کل سالهای ۱۲۶۵ تا ۱۳۰۵ شمسی را می توان طلایی ترین دوران افتتاح بانک های مختلف در ایران دانست که هرکدام با امتیازی و به واسطه سودی سرشار سراز نظام مالی ایران برمی آوردند. بانک های پهلوی قشون (بانک سپه کنونی)، بانک استقراضی ایران (۱۲۷۰ شمسی و جزئی از بانک کشاورزی )، بانک عثمانی ۱۳۰۱ شمسی، بانک روس و ایران (۱۳۰۳) از این جمله بانک ها هستند که سیستم مالی ایران را در راستای اهداف خود متحول کردند.
وام ازدواج
وام ازدواج از جمله حمایت‌های دولت برای کمک به ازدواج جوانان است. این وام در سال ۱۳۹۶ از مبلغ ده میلیون به مبلغ پانزده میلیون تومان برای هر یک از زوجین افزایش یافت. اقساط این وام شصت ماهه و با کارمزد چهاردرصد است. این وام برای فرزندان و خانواده‌های ایثارگران دو برابر یعنی هر یک از زوجین ۳۰ میلیون تومان است.
مصوبه وام ازدواج
طبق مصوبه مجلس در بند (الف) تبصره (۱۶) لایحه بودجه ۹۸ آمده است: به‌منظور حمایت از ازدواج جوانان، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است از محل پس‌انداز و جاری قرض‌الحسنه سیستم بانکی، تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به زوجهایی که تاریخ عقد ازدواج آنها بعد از ۱/۱/۱۳۹۶ است و تاکنون وام ازدواج دریافت نکرده‌اند، با اولویت نخست پرداخت کنند. تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای هریک از زوج‌ها در سال ۱۳۹۸ سیصد میلیون (۳۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال با دوره بازپرداخت پنجساله با أخذ یک ضامن معتبر و سفته است. بانک مرکزی می‌تواند یارانه پرداختی به اشخاص را به عنوان تضمین در این زمینه بپذیرد. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است گزارش عملکرد این بند را هر شش‌ماه یکبار به کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ارائه کند.
نحوه ثبت نام وام ازدواج
متقاضیان در مرحله اول باید از طریق سامانه تهسیلات قرض الحسنه ازدواج اقدام به ثبت نام کنند. بعد از تکمیل کردن فرم مشخص شده، کد رهگیری ده رقمی مخصوص به آنها نمایش داده می شود. متقاضیان باید بعد از گذشت سه تا چهار روز برای آگاهی از وضعیت ثبت نام خود و هم چنین مشخص شدن شعبه مربوط برای دریافت وام ازدواج به سایت مراجعه کرده و در صورت تعیین شدن شعبه عامل اعطای وام با دارا بودن مدارک لازم می توانند در بازه زمانی مشخص شده به شعبه رفته و وام خود را دریافت کنند.
مدارک مورد نیاز برای وام ازدواج
اصل و کپی سند ازدواج
اصل و کپی شناسنامه‌های ضامنین
اصل و کپی کارت ملی ( موقت یا دایم ) زوجین
اصل و کپی کارت ملی ( موقت یا دایم ) ضامن
کد پستی ده رقمی و آدرس کامل محل سکونت زوجین
کد رهگیری ده رقمی دریافتی از سایت پس از مرحله ثبت نام
شرایط عمومی درخواست وام ازدواج
دارا بودن تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران
تذکر: کلیه شهروندان ایرانی خارج از کشور که گواهی ازدواج آنـها توسط سفارت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور صادر شده ، قادر به ثبت نام بوده و گواهی ازدواج آنها که ممهور به مهر کنسولگری ایران در کشور مذکور می‌باشد به عنوان سند ازدواج تلقی می‌گردد.
تذکر : اقرارنامه ازدواج یا هر مدرک مشابه که در سایر ادیان رسمی توسط مراکز اقلیتهای دینی در داخل کشور مورد تایید قرار گیرد معادل عقدنامه تلقی گردیده و این متقاضیان نیز قادر به ثبت نام خواهند بود.
دارا بودن کارت ملی ( موقت یا دایم ) و کد پستی محل سکونت متقاضی.
با توجه به امکان اعطای تسهیلات ازدواج به هر ایرانی، چنانچه متقاضی وام ازدواج قبلا از تسهیلات موصوف استفاده نکرده باشد، (علیرغم ازدواج دوم یا بیشتر) می تواند از تسهیلات قرض الحسنه ازدواج بهره مند شود . (توجه : به هر یک از متقاضیان صرفا یک مرتبه تسهیلات قرض الحسنه ازدواج تعلق می‌گیرد)
متقاضیان تسهیلات قرض الحسنه ازدواج از تاریخ وقوع عقد، به مدت ۲ سال (۲۴ ماه)، مهلت ثبت نام جهت استفاده از تسهیلات موصوف را دارند .
به استناد مفاد بند (الف) تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور، تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به زوجهایی که تاریخ عقد آنها بعد از ۰۱/۰۱/۱۳۹۶ می‌باشد و تاکنون وام ازدواج دریافت نکرده‌اند، پرداخت می شود.
چنانچه متقاضیان قبل از سال ۱۳۹۶ ازدواج نموده و در صف سامانه ازدواج در انتظار اخذ وام باشند، صرفاً مشمول سقف فردی ۱۵۰ میلیون ریال خواهند شد.
شرایط ضامنین (یکی از موارد ذیل به تشخیص بانک مربوطه)
در خصوص اخذ ضامن جهت بهره مندی از تسهیلات مذکور ، حسب مصوبه شورای پول و اعتبار برای تسهیلات کمتر از مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال یک ضامن معتبر و برای تسهیلات ۲۰۰ میلیون ریال دو ضامن معتبر کافیست که تشخیص ضامن معتبر بر عهده بانک عامل می باشد. تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج برای هریک از زوج‌ها در سال ۱۳۹۸ سیصد میلیون (۳۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال با دوره بازپرداخت پنجساله با اخذ یک ضامن معتبر و سفته است (بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی می‌توانند یارانه پرداختی به اشخاص را به عنوان تضمین در این زمینه بپذیرند.)
پرسشهای متدوال در زمینه دریافت وام ازدواج
- مدت زمان طولانی در صف انتظار تعیین شعبه هستم از کجا می توانم موضوع را پیگیری نمایم؟
چون تعیین شعبه از طریق ادارات سرپرستی بانکها انجام می پذیرد متقاضیان می توانند با مراجعه به این مراکز از روند تعیین شعبه خود مطلع گردند همچنین با مراجعه به قسمت تماس با پشتیبانی بانکها نیز می توانید به صورت تلفنی مراحل مربوطه را پیگیری نمائید
- آیا مابه التفاوت تسهیلات ازدواج به متقاضیانی که در ازدواج اول خود از تسهیلات کمتری نسبت به مبالغ فعلی استفاده کرده اند و مجداً ازدواج می نمایند تعلق می گیرد؟
خیر
- آیا تسهیلات ازدواج به ازدواج دوم تعلق می گیرد؟
در صورتیکه که متقاضی در ازدواج اول خود تسهیلات دریافت ننموده باشد می تواند در ازدواج بعدی با رعایت سایر شرایط و مقررات مربوطه تسهیلات قرض الحسنه ازدواج دریافت نماید
- حداقل سنازدواج جهت دریافت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج چند سال می باشد؟
برای دختران ۱۳ سال تمام شمسی و برای پسران ۱۵ سال تمام شمسی
- آیا تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به اتباع خارجی تعلق می گیرد؟
حسب تصمیمات متخذه اعطای تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به اتباع خارجی امکان پذیر نمی باشد
- آیا تسهیلات ازدواج به اقلیتهای مذهبی تعلق می گیرد؟
بلی ، ارائه اقرارنامه ازدواج یا هر مدرک مشابه که در سایر ادیان رسـمی توسـط مراکزاقلیت‌های دینی در داخل‌کشور مورد تایید قرار گیرد ، معادل عقدنامه تلقی گردیده و اینگونه متقاضیان نیز می توانند در سامانه ثبت نام و از تسهیلات بهره مند گردند.
- آیا ثبت نام ازدواج از طریق پست امکان پذیر می باشد؟
خیر، متقاضی صرفاً از طریق این سامانه امکان ثبت نام دارد
- آیا پس از گذشت تاریخ انقضاء تعیین شعبه امکان تمدید مهلت وجود دارد؟
با توجه به محدودیتهای موجود بانکها قادر به تمدید مهلت مراجعه برای متقاضیان نبوده و متقاضیان ملزم می باشند پس از تعیین شعبه از سوی بانک عامل، حداکثر ظرف ۱۲ روز کاری به شعبه تعیین شده مراجعه نمایند
- آیا به عنوان متقاضی ساکن خارج از کشور ، می توانم جهت دریافت وام ازدواج ثبت نام نمایم؟
بلی ، در صورت ارائه گواهی ازدواج که از سوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور صادر شده و ممـهور به مـهر کنسولگری ایران نیز باشد (که به عنوان سـند ازدواج تلقی می‌گردد) می‌توانید ثبت نام نمایید.
- آیا اینجانب به وکالت رسمی و محضری از طریق متقاضی مربوطه می توانم جهت دریافت تسهیلات ازدواج در سایت ثبت نام کرده و تسهیلات ازدواج آنان را وکالتاً دریافت نمایم؟
جهت ثبت نام می بایستی کلیه اطلاعات متقاضی در سـامانه درج شود لیکن در صورت دارا بودن وکالتنامه معتبر وکیل می تواند جهت دریافت تسهیلات به بانک مراجعه و تسهیلات را دریافت نماید و پذیرش یا عدم پذیرش وکالتنامه به تشخیص بانک عامل می باشد
- آیا ثبت نام من و همسرم در دو بانک و یا دو شهر متفاوت امکان پذیر می باشد؟
به منظور تسهیل و تسریع در اعطای تسهیلات قرض الحسنه ازدواج بهتر است متقاضی و همسر وی در یک بانک و یک شهر (محل سکونت مرد) ثبت نام نمایند
- با توجه به ثبت نام در سامانه و تایید کدملی ، بانک عامل نسبت به تعیین شعبه اقدام نکرده است؟
به علت کثرت متقاضیان در سامانه قرض الحسنه ازدواج و همچنین محدودیت منابع بانکی تعیین شعبه و پرداخت تسهیلات با کندی صورت خواهد پذیرفت و متقاضی می باید صرفاً با مراجعه به قسمت مشاهده وضعیت سامانه ازدواج از وضعیت خود مطلع شده و در صورت تعیین شعبه با مراجعه به بانک مذکور جهت تشکیل پرونده و طی مراحل مربوطه نسبت به اخذ تسهیلات قرض الحسنه ازدواج اقدام نماید
- اینجانب در هفته قبل ثبت نام کرده ام لیکن شعبه مورد نظر از سوی سایت مشخص نشده است؟
این امر هنگام مراجعه همزمان تعداد زیادی از متقاضیان ازدواج به سایت ازدواج اتفاق می‌افتد که با توجه به کثرت متقاضیان در مقاطع مختلف و محدودیت منابع قرض الحسنه بانکی، تعیین شعبه از سوی بانک عامل برای متقاضیان صورت خواهد پذیرفت
- علت عدم امکان ثبت نام در سامانه ازدواج در بانکی خاص برای یک استان مشخص چیست؟
در صورت اتمام اعتبار بانکهای یک استان و یا افزایش بیش از حد مراجعین به بانک مذکور در استان مورد نظر ، امکان ثبت نام برای متقاضی جدید میسر نمی باشد . لذا متقاضی می بایست در فرصتهای بعدی برای ثبت نام به سامانه مراجعه نماید یا بانکهای دیگر در سامانه ازدواج را انتخاب نماید
- فرصت ثبت نام در سامانه قرض الحسنه ازدواج ، جهت دریافت وام ازدواج حداکثر چه مدت می‌باشد؟
متقاضیان تسهیلات قرض الحسنه ازدواج از تاریخ وقوع عقد تا ۲۴ ماه بعد(۲ سال شمسی)، مهلت ثبت نام جهت استفاده از تسهیلات موصوف را دارند
- در صورتیکه برای بانکی جدید ثبت نام نموده اما با بانک قبلی خود به توافق رسیده باشم و قرار است این بانک تسهیلات ازدواج را به بنده پرداخت نماید، چطور می توانم ثبت نام جدید خود را حذف نمایم؟
اگر در بانک جدید تا کنون تعیین شعبه نشده باشید می توانید با مراجعه به قسمت حذف ثبت نام، ثبت نام قبلی خود را حذف نمایید
- آیا با توجه به گذشت بیش از ۲۴ ماه از زمان وقوع عقد می توانم جهت ثبت نام و دریافت قرض الحسنه ازدواج اقدام نمایم؟
خیر ، حداکثر مدت زمان تعیین شده جهت ثبت نام دریافت قرض الحسنه ازدواج همان ۲۴ ماه بوده و پس از آن ثبت نام در سامانه قرض الحسنه ازدواج امکان پذیر نمی باشد
- در صورتی که در سامانه ازدواج وضعیت ایثارگری را به اشتباه انتخاب کرده باشیم یا استعلام سامانه وضعیت ایثارگری را ندارد نشان دهد ، آیا می توانیم معرفی نامه کتبی از مرکز بنیاد شهید برای بانک تهیه نمایم؟
خیر. استعلام وضعیت ایثارگری متقاضیان مشمول صرفاً از طریق گزینه استعلام در سامانه ازدواج امکانپذیر می باشد.
- پس از ثبت نام متقاضی و عدم مراجعه به موقع به شعبه تعیین شده ، در صورت حذف مشخصات آیا فرد می تواند مجدداً ثبت نام نماید؟
بلی متقاضیان می توانند با رعایت سایر شرایط در دستورالعمل سامانه و با مراجعه به قسمت ثبت نام جدید اقدام به انتخاب بانک جدید نمایند
- آیا استفاده از تسهیلات ازدواج ، دارای محدودیت حداکثر سن می باشد؟
خیر
- آیا متقاضی پس از ثبت نام برای یک بانک می تواند ثبت نام خود را باطل و برای یک بانک دیگر ثبت نام نماید؟
چنانچه متقاضی از سوی بانک تعیین شعبه شده باشد، و متقاضی به مدت ۱۲ روزکاری به شعبه مورد نظر مراجعه ننماید، شخص از سامانه بانک مربوطه حذف شده و می تواند مجدداً ثبت نام نماید ولی اگر متقاضی تعیین شعبه نشده باشد با مراجعه به قسمت ویرایش ثبت نام قبلی می‌تواند نسبت به تغییر بانک اقدام نماید
- در زمان ثبت نام اگر در قسمت ایثارگری به اشتباه وضعیت ”ندارد / دارد“ را ثبت کرده باشم و تعیین شعبه شده باشم چطور می توانم آنرا اصلاح نمایم؟
در زمان تعیین شعبه و مراجعه به شعبه موضوع را به مسئول مربوطه منعکس نموده و حسب استعلام برخط از بنیاد شهید، که در سامانه تعبیه گردیده است، وضعیت ایثارگری شما تعیین خواهد شد
- آیا برای دریافت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج، ثبت نام یکی از زوجین کافی است؟
خیر ، از آنجا که زوج و زوجه هر کدام دارای شخصیت حقیقی مستقل می باشند ، می باید به طور جداگانه ثبت نام نمایند و کد رهگیری دریافت و جهت پیگیری های بعدی یادداشت نمایند
- بنده مشمول تسهیلات ازدواج ایثارگران می شوم لیکن پس از مراجعه به بانک و استعلام توسط شعب وضعیت سهمیه ایثارگری ندارد، نمایش داده می شود چه کار باید انجام دهم؟
در صورتیکه به شعبه مراجعه نموده و استعلام وضعیت ایثارگری برای شما منفی نمایش داده شد و شما جزو مشمولین قانون خدمات رسانی به ایثارگران (صرفا شامل خود جانبازان، آزادگان و فرزندان آنان و فرزندان شاهد) باشید می باید با مراجعه به یکی از مراکز بنیاد شهید و امور ایثارگران استان و یا شهرستان خود نسبت به ثبت اطلاعات خود در سیستم سجایا بنیاد شهید اقدام نموده و مجدداً به شعبه تعیین شده جهت بهره مندی از تسهیلات موصوف مراجعه نمایید
- پس از پذیرش متقاضی از طرف بانک، چه مدت زمانی برای تکمیل مدارک در نظر گرفته شده است؟
متقاضی پس از پذیرش از طرف بانک، حداکثر ظرف مدت ۱ ماه فرصت دارد تا نسبت به تکمیل مدارک مورد نیاز بانک اقدام نماید. بدیهی است پس از گذشت فرصت مذکور و عدم تکمیل مدارک مربوطه از سوی متقاضی، نام وی از سامانه ازدواج حذف می گردد تا امکان بهره مندی سایر متقاضیان در صف از تسهیلات مذکور فراهم گردد. براین اساس، متقاضیان مذکور، با رعایت سایر شرایط سامانه ازدواج می توانند در صورت تمایل و واجد شرایط بودن، نسبت به ثبت نام مجدد در سامانه اقدام نمایند
- آیا تسهیلات ازدواج به افراد کمتر از ۱۸ سال تعلق می گیرد؟
بلی در ابتدا زوج و زوجه هر کدام به تنهایی در سامانه ازدواج ثبت نام می نمایند و پس از تعیین شعبه و طی مراحل مربوطه تسهیلات ازدواج به ولی یا قیم قانونی وی پرداخت می گردد
- آیا برای اخذ تسهیلات ازدواج ، داشتن عقد نامه رسمی صادر شده از دفتر خانه‌های ازدواج و طلاق الزامی است؟
بلی
- آیا تسهیلات ازدواج برای دومین بار پرداخت می شود؟
تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به هیچ وجه دوبار پرداخت نمی گردد و هر فرد تنها یکبار می تواند از تسهیلات ازدواج استفاده نماید
- اگر در زمان ثبت نام و پر کردن فرم مربوطه در پایان مراحل مربوطه موفق به دریافت کدرهگیری نشده است به چه صورت می توان این کد را دریافت نمایم؟
متقاضی می تواند با مراجعه به قسمت بازیابی کدرهگیری و وارد کردن مشخصات مربوطه در قسمتهای مشخص شده نسبت به بازیابی کد رهگیری اقدام نماید
- هنگام ثبت نام اولیه ، مشخصات متقاضیان به اشتباه درج گردیده ، لیکن ثبت نام در سامانه انجام شده است برای اصلاح مشخصات چه کار باید انجام دهم؟
در زمانیکه متقاضی ثبت نامه اولیه انجام داده و هنوز صحت و سقم اطلاعات متقاضی از سوی ثبت احوال تایید نشده باشد متقاضی می تواند با مراجعه به قسمت ویرایش ثبت نام قبلی نسبت به اصلاح مشخصات خود اقدام نماید. همچنین اگر صحت مشخصات متقاضی توسط ثبت احوال انجام شده باشد مجدداً متقاضی از قسمت ویرایش ثبت نام قبلی می تواند اصلاح مشخصات را انجام نماید. ولی اگر صحت و سقم اطلاعات متقاضی توسط ثبت احوال تایید نشده باشد متقاضی می باید با مراجعه به قسمت ثبت نام جدید نسبت به ثبت نام مجدد در سامانه اقدام نمایند.
