جمهوریت: سیما پروانه گهر؛ برگزاری نشست هم اندیشی شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان با طیف ها و احزاب تاثیرگذار و تشکیل کارگروه پایش در این شورا حکایت از عزم جدی این نهاد برای اقناع جریان های سیاسی پس از افزایش موج انتقادات دارد.
جمعه گذشته اعضای شورای مرکزی حزب اتحاد ملت میزبان «محمدرضا عارف» رئیس شورای عالی سیاست گذاری اصلاح‌طلبان بودند که به دعوت «علی شکوری راد» دبیرکل این حزب در این جلسه ضمن تشریح عملکرد شورای عالی اصلاح طلبان و فراکسیون امید به سوالات و نقدهای اعضای شورای مرکزی این حزب اصلاح طلب پاسخ داد. عارف و اعضای فراکسیون امید چهارم شهریور ماه هم با اعضای شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز دیدار و درباره عملکرد شورای عالی سیاست گذاری و فراکسیون امید توضیحاتی ارائه داده بودند.
آنچه از جزییات نشست های هم اندیشی اصلاح طلبان منتشر شد نشان از مفید بودن این جلسات در مسیر اقناع برخی منتقدان دارد. «حسین نورانی نژاد» سخنگوی حزب اتحاد ملت با اشاره به مطرح شدن نقدها و نظرهای صریح ۱۰ نفر از اعضای حزب درباره عملکرد رئیس شورای عالی سیاستگذاری گفت: «در هر مورد پاسخ و توضیح دادند و به تناسب تحلیل خود را از سیر حوادث و عملکرد اصلاحات در چند سال اخیر بیان کردند. در کل می‌توانم بگویم که جلسه‌ای کاملا صریح، جدی و در عین حال صمیمی و سازنده بود.»
عارف هم در این نشست ضمن تاکید بر ضرورت تعامل، همگرایی و انسجام درون جریان اصلاحات، خواستار آسیب شناسی عملکرد این جریان شد. پیش از این هم «محمدعلی وکیلی» نماینده مجلس و عضو فراکسیون امید درگفت و گو با ایرنا درباره نشست فراکسیون امید با مجمع روحانیون مبارز گفته بود: «برای اعضای مجمع، گزارش عملکرد فراکسیون امید، جالب و باورناپذیر بود و برخی گویا برای نخستین بار گزارش را می شنیدند؛ این جلسه نقطه عطفی در اصلاح ذهنیت مجمع روحانیون نسبت به عملکرد فراکسیون امید بود.»
عملکرد فراکسیون امید و کارگروه پایش
عملکرد فراکسیون امید در مجلس که نتیجه مستقیم تصمیمات شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان است، چندان با خواسته های این جریان هماهنگ نبود و همین موضوع طی چند ماه گذشته انتقادات بسیاری را متوجه شورا و رئیس آن کرد. برای ارزیابی عملکرد نمایندگان فراکسیون امید، اعضای شورا سازوکاری با عنوان گروه پایش طراحی و اجرا کردند که نخستین بار «شهین مولاوردی» عضو شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان از آن خبر داد و با تاکید بر اینکه این رصد، پایش و ارزیابی، هم شامل نمایندگان فعلی لیست امید در مجلس و شوراهای شهر و روستا می‌شود و هم‌ناظر به آینده است، تصریح کرد: «یک نقص و ایرادی که به شورای عالی وارد بوده، این است که ما تاکنون از یک سو برنامه مصوب ابلاغی و از سوی دیگر شاخص‌ها و شیوه‌نامه ارزیابی عملکرد نداشتیم تا الزامی به پاسخگویی وجود داشته باشد. از این پس چنین نخواهد بود.»
در این زمینه «آذر منصوری» دیگر عضو شورا هم گفته است: «نمایندگان صرف‌نظر از اینکه برای دوره بعد هم قصد نامزد شدن دارند یا خیر، باید پاسخگوی عملکرد چهارساله خود باشند. کارگروه پایش و ارزیابی شورای عالی سیاست گذاری اصلاح‌طلبان نیز با این هدف در این دوره شکل گرفته تا حتی‌الامکان بتواند با پایش و ارزیابی عملکرد نمایندگان به مردم گزارش دهد.» درباره جزییات این پایش «عبدالکریم حسین زاده» عضو هیات رئیسه فراکسیون امید گفته است: «در سازوکار جدید، سنجش و ارزیابی عملکرد تک‌تک افراد مدنظر است و قاعدتا اعضا، هم نسبت به یکدیگر سنجش می‌شوند و هم نسبت به اهداف کلانی که فراکسیون امید به منظور پیگیری‌اش تشکیل شده است.»
«عزت‌الله تقوائیان» رئیس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هم با اشاره به اینکه کارگروه «ارزیابی، پایش و داوری» یکی از چهار کارگروه شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان است، گفت: «در فرم‌هایی که کارگروه “ارزیابی، پایش و داوری” تهیه کرده است، همه نمایندگان لیست و فراکسیون امید ارزیابی می‌شوند و محمدرضا عارف هم از این قاعده مستثنی نیست.»
پروسه اقناع و ابهامات آینده شورای عالی
به فاصله ۶ ماه تا انتخابات مجلس یازدهم، تکاپوی عارف و اعضای شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان برای اقناع و همراه سازی منتقدان گرچه مشهود است اما گروهی آن را دیرهنگام و گروهی دیگر بیهوده ارزیابی می کنند. گروه نخست معتقدند اگر چنین جلساتی دو سال پیش یا از همان ابتدای آغاز فعالیت انجام می گرفت و شورای پایش از همان دوران عملکرد نمایندگان را نظارت و مورد ارزیابی قرار می داد، حجم انتقادات به این میزان نمی رسید و اکنون این اقدامات اقناعی مشکلی از مشکلات اصلاحات را حل نخواهد کرد. گروه دوم اما بدبین تر از گروه اول هستند و اساسا هرگونه اعتماد جامعه به این جریان سیاسی را به سبب عملکرد فراکسیون امید در مجلس منتفی می دانند.
با این وجود اما بسیاری از چهره های اصلاح طلب از سازوکار شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان حمایت می کنند و آن را تنها نهاد تصمیم گیر درباره انتخابات می دانند. این گروه معتقدند اصلاح ایرادات و مشکلات این شورا به مراتب عقلایی تر و منطقی تر از ایجاد هر سازوکاری در درون جبهه اصلاحات است. اینکه اما شورای عالی سیاست گذاری باز هم می تواند رکن اساسی انتخابات میان اصلاح طلبان باشد یا نه، تردیدهایی وجود دارد. اینکه شکسته شدن سد سکوت رئیس فراکسیون امید مجلس که ترجیع بند همه انتقادات به او بود، تا چه میزان می تواند اصلاح طلبان منتقد را تحت تاثیر قرار داده و به اعتماد دوباره قانع کند نیازمند گذر زمان است اما به نظر می رسد همین تردیدها، رئیس و اعضای شورای عالی سیاست گذاری را مجاب کرده در جلسات و نشست های مختلف حضور پیدا کنند و درباره عملکرد خود توضیح دهند.
این میان اما منتقدان عارف و شورای عالی سیاست گذاری هم شخصیت های مهم جریان اصلاحات هستند و هم انتقادات زیادی به او و آن دارند که مهم ترین آن نادیده گرفته شدن حقوق احزاب کوچک اصلاحات و جایگزینی چهره ها و اشخاص به جای احزاب در تصمیم گیری هاست. انتقاداتی که این طیف از اصلاح طلبان را به فکر ایجاد سازوکار تازه ای با عنوان پارلمان اصلاحات انداخته است. اینکه آیا چنین نهادی می تواند در صورت به سامان و اجرا رسیدن به رقیبی موازی برای شورای عالی سیاست گذاری تبدیل شود مشخص نیست اما می تواند چالش بالقوه ای برای این شورا محسوب شود. در صورت تداوم دیدارهای شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان با احزاب تاثیرگذاری چون کارگزاران سازندگی که از مهم ترین منتقدان آن هستند، می توان به این نتیجه رسید که عارف برای کاستن از حجم انتقادات و پاسخگویی به آن ها سکوت را کنار گذاشته است اما شواهد نشان می دهد اقناع مخالفان سرسخت او راحت نخواهد بود.
