جمهوریت – دکتر عباس خلجی
شورش‌های ادواری سیاه‌پوستان در آمریکا از سابقه تاریخی زیادی برخوردار است و تاریخ آمریکا این گونه شورش‌های احساسی اقلیت‌های نژادی و رنگین‌پوستان و حاشینه‌نشینان اجتماعی را چندین بار تجربه کرده است. نمونه‌های اخیر آن در شورش‌های سال ۲۰۱۵ سیاهان در شهر بالتیمور ایالت مریلند، شورش‌های سال ۱۹۹۲ سیاهان در شهر لس‌انجلس در ایالت کالیفرنیا و سایر شهر بزرگ آمریکا مشاهده شده است.
در واقع، قتل جرج فلوید سیاه‌پوست به دست پلیس‌های سفیدپوست در شهر مینیاپولیس ایالت مینه‌سوتا و پس از آن شورش‌های خونین و گسترده سیاه‌پوستان آمریکا و حوادث خشونت‌بار نژادی که در شهرهای محتلف آمریکا رخ داده است، در ساختار اجتماعی به شدت طبقاتی و تبعیض‌آمیز و البته نهادینه شده ایالات متحده ریشه دارد.
با این حال، تجربه تاریخی نشان می‌هد که ساختار حقوقی و سیاسی این کشور آن چنان ضعیف نیست که با این گونه حوادث در هم بریزد و نظام سیاسی و اقتصادی آن فرو بپاشد. ضمن آن که معمولا اکثریت جامعه و اغلب مردم آمریکا تحت تاثیر این گونه اعتراضات و شورش‌های خشونت‌آمیز قرار نمی‌گیرند و وارد میدان پیکار سیاسی و اجتماعی مبهمی نمی‌شوند که سمت و سوی آینده آن مشخص نیست.
در این میان، مساله مهم و اساسی تلاش هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا برای بهره‌برداری از اعتراضات سیاسی و اجتماعی و نارضایتی رنگین‌پوستان و شورش سیاهان برای تثبیت جایگاه سیاسی و گسترش پایگاه اجتماعی حزب متبوع خویش و کسب پیروزی نامزد حزبی خود در انتخابات آینده است. بنابراین دموکراتها سعی دارند سبد آرای سیاه‌پوستان و رنگین‌پوستان و سایر حاشیه‌نشیان معترض را جذب کنند. نمونه جالب این رویکرد در حضور جو بایدن در صف معترضان و تظاهرات عمومی و همچنین در یادداشت سیاسی اوباما دیده می‌شود که هم بر حق اعتراض خیابانی و هم بر مشارکت در انتخابات قانونی برای ایجاد تحول در شرایط موجود تاکید داشته است.
در مقابل، ترامپ اعتراضات سیاهان را به دموکراتها و نیروهای آنتی‌فا که مخالف رویکردهای فاشیستی و راستگرایانه و افراطی ترامپ هستند نسبت داده است. ترامپ رسماً این “گروه‌های چپ‌گرای افراطی و ضدفاشیست” را به دست داشتن در اعتراض‌های خشونت‌آمیز در شهرهای مختلف آمریکا متهم کرده و آن را “سازمان تروریستی” خوانده است. بنابراین ترامپ سعی دارد که از طریق تمسک به نمادهای سیاسی و آموزهای مذهبی و تحریک احساسات ملی‌گرایانه سفیدپوستان و فراخواندن ارتش به شهرهای بزرگ ایالات متحده کنترل اوضاع سیاسی آمریکا را به دست بگیرد و بحران سیاسی و اجتماعی آمریکا را مدیریت نماید.
در واقع، هدف ترامپ به حاشیه راندن ضعف‌های مدیریتی و به فراموشی سپردن ناکامی دولتش در مهار بحران کرونا است تا خود را تنها گزینه مشروع و مقبول برای شرایط کنونی جهان و آمریکا معرفی نموده و در انتخابات آتی نیز پیروز شود.
به نظر می‌رسد که سمت و سوی اعتراضات سیاهان و آینده بحران سیاسی و اجتماعی آمریکا سرنوشت دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا و آینده بایدن و ترامپ را در انتخابات ریاست جمهوری رقم خواهد زد. البته این احتمال را نباید نادیده گرفت که ترامپ در صورت ادامه بحران سیاسی موجود و ناکامی بیشتر در مدیریت بحران داخلی آمریکا دست به یک ماجراجویی خارجی بزند و برای خروج از تنگناهای پیش رو و انحراف افکار عمومی آمریکا از بحران داخلی و صدور بحران به خارج از مرزهای آمریکا جنگ محدودی را در منطقه خاورمیانه یا آمریکای مرکزی آغاز نماید. بررسی تجربه مدیریتی ترامپ در کاخ سفید و تصمیم‌های اغلب نامتعارف ترامپ چنین احتمالی را بسی جدی و قابل تامل می‌سازد.
