جمهوریت-ناصر تبریزی-روز اول دی ماه در تقویم کشاورزی ایران به عنوان روز کشاورزی و دهداری نامگذاری شده است، راستش را بخواهید هر چه خواستم دلیل نام گذاری این دو مقوله را در کنار هم درک کنم چیزی دستم را نگرفت. جز اینکه شاید چون کشاورزی در روستاها انجام می شود، لابد متولیان این عمل می خواستند به نوعی پیوندی بین روستا و کشاورزی بر قرار کنند. فارغ از اینکه هزاران سال است که کشاورزی با روستا در هم تنیده شده اند، می بایست دلیل دیگری هم در این کار باشد که از فهم نگارنده خارج است. چرا یک امر بدیهی چند هزار ساله را در کنار هم قرار داده اند. آیا نمی شد برای دهداری روز خاصی را تعیین و برای نکوداشت اقدامات آنان بصورت مستقل یادبودی، با هر عنوان دیگر گرفت. مگر دهیارن عزیز و زحمتکش ما در کشور فقط به امور کشاورزی می پردازند و یا اینکه کشاورزی این مرز و بوم صرفا در حیطه وظایف دهداری ها قرار دارد که اینگونه اول دی ماه نامگذاری شده است؟ با نگاهی به وظایف تعریف شده در قانون می توان قضاوت بهتری در این باره نمود.
وظایف و اختیارات دهیار
مستند به ماده واحده «قانون تأسیس دهیاری های خودکفا در روستاهای کشور»، مصوب ۱۴/۴/۱۳۷۷ و نیز ماده ۲ «اساسنامه تشکیلات و سازمان دهیارهای»، مصوب ۲۱/۱۱/۱۳۸۰، دهیاری به عنوان نهادی عمومی غیردولتی محسوب میشود که دارای شخصیت حقوقی مستقل است و وظایفی( به شرح ذیل) برای آن تدوین شده است.
۱ـ بهبود وضع زیست محیطی روستا.
۲ـکمک به شورا در خصوص بررسی و شناخت کمبودها ، نیازها و و نارسایی های اجتماعی ، اقتصادی ، عمرانی ، بهداشتی ، فرهنگی ، آموزشی و امور رفاهی روستا و تهیه طرح ها و پیشنهادهای اصلاحی و عملی در زمینه های یاد شده و ارائه آن به مسئولان ذی ربط جهت اطلاع و برنامه ریزی و اقدام لازم.
۳ـ تشویق و ترغیب روستاییان به انجام اقدامات لازم در جهت رعایت سیاست های دولت.
۴ـ مشارکت و همکاری با شورا در جهت پی گیری اجرای طرح های عمرانی اختصاص یافته به روستا .
۵ـ همکاری موثر با سازمان ثبت احوال در جهت ثبت موالید و متوفیات و تهیه آمار مربوط.
۶ـ تامین اراضی مورد نیاز مرتبط با اهداف و وظایف دهیاری پس از اخذ مجوز قانونی.
۷ـ همکاری موثر با مسئولان ذی ربط در جهت حفظ و نگهداری منابع طبیعی واقع در محدوده قانونی و حریم روستا .
۸ـ تشویق و ترغیب روستاییان به توسعه صنایع دستی و اهتمام به ترویج، توسعه و بازاریابی محصولات کشاورزی و دامی روستا.
۹ـ اجرای مصوبات شورا.
۱۰ـ همکاری با نیروی انتظامی و ارسال گزارش پیرامون وقوع جرایم و اجرای مقررات خدمت وظیفه عمومی ، حفظ نظم عمومی و سعی در حل اختلافات محلی.
۱۱ـ اعلام فرامین و قوانین دولتی مربوط و پیگیری حسن اجرای آن ها .
۱۲ـ مراقبت ، حفظ و نگهداری اموال و تاسیسات عمومی در اختیار دهیاری .
۱۳ـ همکاری با سازمان ها و نهاد های دولتی و ایجاد تسهیلات لازم برای ایفای وظایف آن ها.
۱۴ـ مراقبت بر اجرای مقررات بهداشتی و حفظ نظافت و ایجاد زمینه مناسب برای تامین بهداشت محیط.
۱۵ـ ارسال گزارش های درخواست شده به شورا در موعد مقرر توسط دهیار.
۱۶ـ حضور دهیار درزمان و مکان مقرر و پاسخگویی به سوالات در صورت تقاضای شورا.
۱۷ـ ارسال گزارش ماهانه فعالیت های دهیاری برای شورا و رونوشت آن به بخشداری .
۱۸ـ تهیه تعرفه عوارض با همکاری شورا و ارائه آن به شورای اسلامی بخش به منظور تصویب و طی سایر مراحل قانونی.
۱۹ـ وصول عوارض مصوب مراجع قانونی و مصرف آن در موارد معین.
۲۰ـ مراقبت بر وضعیت بهداشتی گرمابه ها، نانوایی ها ، قصابی ها، قهوه خانه ها و فروشگاه های مواد غذایی و بهداشتی بر اساس ضوابط و مقررات مربوط و معرفی اماکن غیر بهداشتی به مسئولان ذی ربط.
۲۱ـ برآورد، تنظیم و ارائه بودجه سالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب.
۲۲ـ اهدا و قبول اعانات و هدایا به نام روستا با تصویب شورا.
۲۳ـ فراهم نمودن زمینه ایجاد خیابان ها ، کوچه ها ، میدان ها ، پارک ها ، فضاهای سبز ، ورزشی و آموزشی مراکز تفریحی عمومی و مجاری آب و توسعه معابر و اجرای آن ها از طریق دهیاری و همکاری در زمینه طرح بهسازی روستا .
و ……..این بند ها تا شماره ۴۷ ادامه دارد ، و تنها در بند ۳۷ این قانون آمده:
۳۷ـ مساعدت و همکاری با کشاورزان در جهت معرفی محصولات کشاورزی و تولیدات صنعتی و صنایع دستی روستا در مراکز شهری و نمایشگاه های ذی ربط.
همانطوری که ملاحظه می شود فقط ۲ مورد( بند های ۸ و ۳۷) از ۴۷ مورد مطروحه هم در قالب «مساعدت و تشویق» قرار شده با کشاورزان همکاری نماید! حال بار دیگر این سوال مطرح می شود که چرا روز کشاورزی و دهداری را با هم آورده اند، آیا کشاورزی ایران به مدد نام و فعالیت دهیاران، شانس مطرح شدن در کشور را دارد.
حال نگاهی بیندازیم به تقویم مناسبت های کشاورزی در ایران:
۳ فروردین (برابر با ۲۲ مارس)روز جهانی آب – ۴ فروردین (برابر با ۲۳ مارس)روز جهانی هواشناسی- ۱۳ فروردین روز طبیعت- ۲ اردیبهشت روز زمین پاک -۱۶ خرداد روز جهانی محیط زیست – ۲۷ خرداد روز جهاد کشاورزی- ۲۸ خرداد (برابر با ۱۷ ژوئن)روز جهانی بیابان زدایی- ۱۴ مهر روز دامپزشکی – ۲۰ مهر روز کاهش اثرات بلایای طبیعی- ۲۵ مهر (برابر با ۱۶ اکتبر)روز جهانی غذا – اول دی روز کشاورزی و دهداری – ۱۵ اسفند روز درختکاری- ۲۹ اسفند روز محیط بان همان طوری که این تقویم نشان می دهد از سیزده مورد اشاره شده ۷ مورد مربوط به روز جهانی بوده و ارتباطی به مراسم خاص داخلی ندارد، ۲ مورد سنتی هستند (روز طبیعت و درختکاری) چند مورد هم که قید نشده همگی روز های نامگذاری شده جهانی هستند مثل روز جهانی تالاب ها و ۶ مورد هم بطور خاص به شاخه های مختلف کشاورزی پرداخته است.
نتیجه این بررسی بار دیگر یاد آور این مسئله است که، چرا برای نامگذاری مناسبت ها، تعمق کافی نمی شود؟ حاصل این انتخاب را می توان در اتفاقات بعدی مورد ارزیابی قرار داد. موضوع انتخابی (که بصورت عام و کلی و نامتناسب) بوده موجب شده تا رسانه ها ، مسئولین و مردم ، در آن روز خاص با بی تفاوتی از کنار آن گذر کنند. شاهد این اتفاق را می توان در سکوت رسانه ها و بی تفاوتی مسئولین سراغ گرفت .یک جستجوی ساده در فضای مجازی بیان گر این واقعیت است که روز اول دی ماه (بعنوان روز کشاورزی و دهیاری ) اتفاق خاصی در سطح کشور که انگیزه ای را برای رسانه ها ایجاد کند تا به انعکاس خبر آن اقدام کنند، نیفتاده است. واقعیت این است که حتی در فضای مجازی هم مراسمی برای این موضوع گرفته نشده تا در رسانه ها انعکاس یابد.متاسفانه باید اذعان کنیم که اول دی ماه نه روز کشاورزی بود و نه روز دهداری! حداقل رسانه ها که چیزی برای انعکاس آن نداشتند.