فلاحت‌پیشه: خاکریز روس‌ها شده‌ایم

جمهوریت – قرن نو نوشت : رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از رفتار روس‌ها در قبال ایران گفت: روسیه براساس یک سلسله منافع، کشور ما را تبدیل به یک خاکریز در برابر آمریکا کرده است.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، تحلیلگر حوزه دیپلماسی و روابط بین‌الملل و نماینده ادوار مجلس گفت: در دنیای امروز اکثر کشورها در زمینه ارتباط با سایر دولت‌ها از ابتدا به دنبال سود و منافع خود می‌روند و روسیه نیز برهمین‌اساس در کنار ایران قرار گرفته است.

او تأکید کرده که حتی روسیه در موضوع ساخت نیروگاه اتمی برای ایران بیش از یک دهه با معطل کردن ایرانی‌ها از کشورمان سود دریافت کرده و حتی موجب طولانی‌تر شدن اختلاف ایران با جهان نیز شده است.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس اسبق کمیسیون ملی مجلس شورای اسلامی در بخشی از این گفت‌وگو که به موضوع روابط ایران و روسیه اختصاص داشت با اشاره به علل نگرانی برخی از سیاستمداران داخلی در خصوص دل بستن بیش از حد دولت سیزدهم به روس‌ها در برجام و سایر امور دیپلماتیک، اظهار داشت: براساس یک تحلیل اشتباه مسئولان ایرانی فکر می‌کنند که چین و روسیه دوست راهبردی ایران هستند؛ درحالی‌که امروز دیگر راهبرد معنا ندارد و تمام سیاستمداران در دنیای امروز تاجر شدند و راهبردسازی توافقات آنها را متوقف می‌کند.

وی تأکید کرد: برای مثال من معتقد هستم کارشکنی‌های روسیه در بحث برجام عمده و برجسته شده؛ ولی کارشکنی‌های فرانسه و انگلیس و سایر کشورها را هم می‌توان مدّنظر داشت؛ برای مثال، انگلیسی‌ها خودشان را حافظ منافع حقوق بشری در مذاکرات برجام معرفی می‌کنند، آلمان خودش را حافظ منافع دفاعی نظامی یا مقابله با تهدیدهای نظامی معرفی کرده است، فرانسه هم خودش را حافظ منافع کشورهای عربی و منافع حقوق استراتژیک یا دفاع منطقه‌ای و چالش‌هایی از این نوع معرفی می‌کند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با تشریح نگاه سودجویانه روس‌ها در موضوع برجام یادآور شد: در آخرین مذاکره تلفنی پوتین و بایدن، موضوع اصلی مذاکره مسئله اوکراین بود؛ ولی ما می‌بینیم روس‌ها با اولیانوف و دیگران بحث برجام را مطرح کردند؛ چون آنها برجام را به اوکراین می‌فروشند.

این نماینده سابق پارلمان بیان داشت: نگاه همه کشورهای حاضر در بحث برجام به ایران، یک نگاه فرصت و خاکریز است و باید پذیریم روسیه ایران را خاکریز می‌بیند و این واقعیتی است که وجود دارد. قبل از انقلاب، آمریکا ایران را به عنوان یک خاکریز در مقابل روسیه می‌دید و بعد از انقلاب روسیه ایران را یک خاکریز در مقابل آمریکا می‌بیند.

فلاحت‌پیشه عنوان داشت: من دستاوردهایی که توان چانه زنی ایران در مذاکرات را افزایش داده را اگر مرور کنیم، در هیچکدام روسیه موثر نبوده است. برای مثال؛ در بحث مقاومت در مقابل تحریم‌ها بنده شاهد بودم ایرن بارها مذاکره کرد که روسیه روزانه صد هزار بشکه نفت با قیمتی که خودش می دهد از ایران بخرد و در مقابل آن کالا دهد اما روس‌ها زیر بار نرفتند.

وی ادامه داد: در تمامی دستاوردهای هسته‌ای ما در حوزه‌های مختلف از فناوری آب تا سانتیفیوژ، از کل چرخه تا استخراج در یزد و .. روسیه هیچ نقشی نداشته است. روس‌ها فقط در نیروگاه هسته‌ای بوشهر نقش داشتند که آن هم غیر قابل دفاع‌ترین توافق نامه خارجی ایران بود که حتی اعتقاد دارم آثار منفی که بوشهر برای اقتصاد ایران داشت کمتر از آثار منفی قرارداد گازی کرسنت نبود.

رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی پارلمان گفت: روس‌ها نیروگاه بوشهر را یازده سال دیر تحویل دادند و دو هزار و پانصد تکنسین روسی در ایران سال‌ها حقوق گرفتند؛ درحالی‌که روسیه در کمتر از یک‌یازدهم آن زمان برای کشورهای دیگر نیروگاه احداث کرده است.

این کارشناس برجسته مسائل بین‌الملل تأکید کرد: روس‌ها اختلافات ایران را با دنیا طولانی می‌کنند. شما این خرده را به روس‌ها می‌گیرید که چرا این رفتار را در قبال ایران انجام می‌دهند؛ ولی من معتقد هستم در دنیا همه منافع خودشان را در اولویت قرار می‌دهند.

فلاحت‌پیشه در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره سؤالی با موضوع احتمال عقد یک قرارداد بلندمدت بین ایران و روسیه در سفر آتی رئیسی به مسکو، گفت: دو توافق بلندمدت یا راهبردی با چین و روسیه شکل گرفته است؛ هرچند باید توجه داشت که موافقت‌نامه‌های خارجی طبق قانون اساسی باید به تصویب مجلس برسند که ضمانت اجرایی پیدا کنند؛ اما شخصاً معتقد هستم اصل اینکه روحانی با چین و رئیسی با روسیه قرارداد راهبردی ۲۵ یا بیست‌ساله امضا کنند از لحاظ سیاسی قابل‌دفاع است؛ ولی انتظار من از مسئولان کشور این است همان‌طور که به ظریف پیشنهاد کردم و اکنون هم به  امیرعبداللهیان پیشنهاد می‌کنم، بر سر کلیات توافق راهبردی نوعی امضا صورت گیرد ولی جزئیات آن در زمان تحریم منعقد نشود.

وی گفت: اگر ایران بر سر جزئیات حوزه‌های اجرایی توافق‌نامه‌های راهبردی توافق کند حتماً یک توافق در شرایط تحریم است، یعنی در شرایطی است که گزینه‌های همکاری اقتصادی ایران محدود است. به نظر من، حتماً باید بعد از برجام بر سر این جزئیات توافق شود و من خوشحال هستم که توافق راهبردی با چین هنوز به مجلس نیامده است، اکنون نیز باید از توافق راهبردی با روسیه استقبال کرد؛ ولی امیدوارم قبل از اینکه جزئیات آن در قانون تصویب شود برجام احیا شود و فرصت‌های تازه اقتصادی ایران شکل گیرد و بعد از آن به مجلس بیاید و امکان اینکه ایران در شرایط اضطرار زیر بار این توافق راهبردی نرود فراهم شود.