جمهوریت –ناصر تبریزی – سانحه اخیر در جاده بهبهان و تصادف زنجیره ای حدود ۶۰ خودرو ، زنگ هشدار دیگری را برای صنایع خودرو سازی کشور به صدا آورده است. طبق گزارش های منتشره در این حادثه ، هیچکدام از ایربک های خودروهای تولید داخل باز نشده اند. این موضوع افکار عمومی را نسبت به عدم عملکرد کیسه های هوا که قرار بود در زمان حادثه ،حافظ جان راکبین خوردرو باشد تحریک کرده و پرسش هایی در اذهان عمومی مطرح کرده است.
بنابر اعلام رئیس پلیس راهور ناجا در سانحه تصادف زنجیرهای خودروها در محور بهبهان- ایربگ هیچ یک از دهها خودروی خسارت دیده باز نشد. پرسش اساسی افکار عمومی این بود که چه کس یا کسانی باید در قبال خسارات جانی و مالی خریداران خودرو های داخلی باید جوابگو باشند.طبق گزارش های منتشره، مالکان هر خودرو حدود ۸ تا ۱۲ میلیون تومان برای دو ایربک هزینه می کنند.اگر قرار است که این آپشن ها فرم تزیینی داشته باشند بر مبنای چه دلیل و منطقی، ایربک ها نصب می شوند. در این میان سریال تکراری عکس العمل مسئولین قابل توجه است . ظاهرا در کشور رسم شده که در مقابل رخداد یک اتفاق یا حادثه، اول سکوت می کنیم، در گام بعد اگر شد انکار می کنیم، …. اگر غیر قابل انکار بود با عادی سازی اتفاق را حل و فصل می کنیم، به عبارت دیگر اعلام می شود که این حوادث همه جا بروز می کند، اصلا طبیعی است و ما نسبت به همه موفق تریم. مثلا در غرب فاجعه است……این که چیزی نیست در فلان روز و فلان کشور چندین برابر مشابه این حادثه اتفاق افتاده، و ایران از این لحاظ، سرزمین گل و بلبل محسوب می شود…..، بالاخره اگر این امکان نیز شدنی نبود، با نشانه رفتن مسئولیت حادثه به دیگران خود را از مخمصه رها می کنیم.
در قبال تصادف زنجیره ای نیز همین روال سپری شده است.حضرات در گام نخست سکوت کردند و در گام دوم ، از یک سو، تن های بیجان قربانی شده و مجروح، روی دستشان مانده بود و از سوی دیگر شهروند خبرنگاران بی انصاف، جسد ۶۰ خودرو لت و پار شده را بیرحمانه در شبکه های اجتماعی به تصویر کشیده بودند، لذا بلافاصله اعلام کردند « فقط خودروی داخلی نبود که ایربک عمل نکرده بود بلکه دو خودروی خارجی هم ایراد داشتند»… (در واقع برای عادی سازی حادثه به سراغ تاکتیک دیگر روی آوردند.).
من نبودم دستم بود
در این میان رئیس و معاون سازمان ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، از اجرایی نشدن ۹استاندارد اجباری تولید خودروهای داخلی، ازجمله ایربگ(تست تصادف)، به بهانه تحریمها، از چهار سال پیش خبر می دهد. آنها با وجود این به خودروسازان در مورد تبعات رعایت نشدن استانداردهای فنی هشدار میدهند. این در حالی است که از سالها پیش نصب ایربک جزء ملزومات استاندارد خودرو سازها بوده و اگر قرار بود که به علت تحریمها «ایربک غیر قابل مصرف« برای خودرو نصب شود چرا خریداران در جریان این واقعه قرار نمی گرفتند. از سوی دیگر خودروساز با چه مجوزی توانسته قطعه ای را بعنوان آپشن نصب نماید که کارآیی آن هرگز به اثبات نرسیده است؟
سازمان ملی استاندارد
این در حالی است که اخیرا رئیس سازمان ملی استاندارد اعلام کرده:« اگر خودروسازان ظرف مدت یک ماه استانداردها را رعایت نکنند جلوی شمارهگذاری تولیداتشان را میگیریم، وی اضافه می کند،در انواع آزمونهای تعریف شده و تدوین استانداردهای اجباری، سرپیچیهایی از استانداردهای ۸۵ گانه دیده میشود وی یادآور شده که ۹ استاندارد خودرو به حالت تعلیق درآمده و این امر موجب وارد آمدن آسیب به مردم شده است….».در واقع رئیس سازمان ملی استاندارد توپ را به زمین دیگری حواله می کند و نقش مستقیم خود را در عدم استاندارد سازی خودرو، نادیده می انگارد.در این میان ، نظام الدین برزگری، رئیس پیشین سازمان ملی استاندارد که حال مسئولیتی در قبال اتفاقات رخ داده برای خود قائل نیست به روزنامه همشهری گفته: « سازمان استاندارد باید جوابگوی دلایل اجرا نشدن استانداردهای اجباری خودرو مانند ایربگ (تست تصادف) باشد. او گفت: از نظر قانونی، وظیفه سازمان ملی استاندارد نظارت بر اجرای استانداردهای اجباری است و این سازمان باید عملکرد درست ایربگ در تستهای تصادف خودروها را کنترل کند….»
بی تفاوتی و سکوت شرکتهای سازنده داخلی ایربک
با وجود اینکه ، چهار شرکت تامینکننده ایربگ خودروهای داخلی با سکوت خود، از ارائه هرگونه اطلاعات در مورد عوامل مؤثر در باز نشدن ایربگها خودداری کردهاند.».. مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو هم در گفتوگو با همشهری با بیان اینکه خودروسازان علت باز نشدن ایربگ خودروها در سانحه مذکور را بررسی کردهاند، گفت: در بخش تولید ایربگ علاوه بر آزمایشهای اجباری شرکتهای قطعهسازی، سازمان ملی استاندارد و الزامات کیفی خودروسازان و شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران نیز بر کیفیت این قطعه تولیدی نظارت دارند.
گویا ایشان فراموش کرده اند اجباری بودن استاندارد سازی قطعه ایربک مدت هاست که به تعلیق در آمده و الزامات کیفی این بخش بعهده خوردو ساران بوده، یا دستکم سازمان استاندارد در قبال آن مسئولیتی نداشته است، در واقع نظارت به برخی از قطعات خودرو، به خواجه حافظ شیرازی محول شده است!
شرکت های متولی کنترل کیفی خودرو
در این میان نظرات کارشناسان شرکت های متولی یر نظارت کیفی نیز بسیار جالب است. یکی از همین کارشناسان به همشهری گفته «براساس قوانین بالادستی باید واردات دانش فنی، امکانات پیادهسازی مراکز تست تصادف و عملکرد ایمنی خودرو در سازمان ملی استاندارد ایران هرچه سریعتر اجرایی شود.نبود آزمایشگاه تست تصادف یا برخورد که به عنوان رکنی اساسی در زمینه تامین ایمنی خودروها در مرحله تولید مسبب اصلی این گونه حوادث تلقی می شود….» از اظهارات این کارشناس! چنین بر می آید که طبق حکم ماده۵۶ قانون برنامه ۵ساله ششم توسعه، این مهم بر عهده سازمان ملی استاندارد و وزارت صمت نهاده شده و همانگونه که از شواهد پیداست، سالهاست این امر که مهمترین رکن آزمایش ایمنی خودرو محسوب می شود هنوز در کشور عملیاتی نشده است..
پیدا کنید پرتغال فروش را
بررسی نکته نظرات این بزرگان نتیجه تاسف آوری دارد
- سازمان استاندارد می گوید چون تحریم است دولت استاندارد اجباری برخی از قطعات خود رو به حالت تعلیق در آورده، پس این موضوع ربطی به موسسه ملی استاندارد ندارد!
- شرکت های مسئول کنترل کیفیت خودرو اظهار می کنند چون زمینه و امکانات تست ایمنی در تصادفات خودرو در کشور وجود ندارد، بنابراین هیچ مسئولیتی برای ما بوجود نمی آورد.و از سوی دیگر وزارت صمت و سازمان ملی استاندارد باید جوابگو باشند!
- انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو، هم معتقد است که باید شرکت سازنده قطعه جوابگو باشد و. ما هیچ مسئولیتی در قبال عملکرد قطعات تولید شده در داخل را نداریم!
- در بخش تولید قطعات خودرو علاوه بر آزمایشهای اجباری شرکتهای قطعهسازی، سازمان ملی استاندارد و الزامات کیفی خودروسازان و شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران ( اگر کنترل آن تعلیق نشده باشد) نیز بر کیفیت این قطعه تولیدی نظارت دارند.در واقع سازندگان ایربک اظهار می کنند که این قطعه مورد تایید این سازمانها بوده که مجوز نصب پیدا کرده است…..
نزدیک به شصت خودرو در هم کوبیده شده اند، چند نفر فوت کرده اند و چندین نفر مجروح شده اند ، قطعه ای که اختصاصا برای اینگونه موارد تولید و نصب شده، عمل نکرده است. در جمع بندی نظرات سازمان های مسئول گرفتار دور باطلی می شویم .حاصل این دور باطل این است که قطعا مالکین خودرو متهمان اصلی هستند چون خیال می کنند خودروها ایربک دارند، در غیر اینصورت هیچ پرسشی بوجود نمی آید . سناریویی که در اغلب حوادث در کشور همواره تکرار می شود و هرگز هیچ فرد یا سازمان یا متولی، مسئولیت حادثه را به عهده نگرفته و اصل فاجعه در میان پاس کاری و لفاظی حضرات به فراموشی سپرده می شود!