جمهوریت – بیمیلی آشکار جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا برای انتشار جزئیات دستور کار انریکه مورا در سفر به ایران، فضایی را در اختیار رسانه ها قرار داده که به تحلیل این مهم بپردازند که مورا چگونه میتواند مسیر را تغییر دهد و آیا او «کلید باز کردن قفل بنبست هستهای» را در دست دارد؟
در این شرایط دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا می گوید که پیشنهاد کنونی ممکن است آخرین تیر برای خروج از بن بست توافق هسته ای ایران باشد.
آخرین فرصت برای نجات برجام
بنا بر گزارش المانیتور، شب گذشته اتحادیه اروپا هماهنگ کننده خود در امور مذاکرات برای احیای توافق هسته ای ایران را در راستای تلاش برای بازگرداندن طرف ها به میز مذاکره به تهران اعزام کرد. پس از توقفی دو ماهه، انریکه مورا، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا برای دیدار با علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران، به تهران می آید تا او را ترغیب کند گفتگوها از جایی که طرفین در وین بدان پایان دادند، ادامه پیدا کند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مقام بالا دستی مورا، اعلام کرده که این دیدار »آخرین تیر» برای شکستن بن بستی است که موجب شد دیپلمات های ایران، ایالات متحده، آلمان، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین به پایتخت های خود بازگردند.
تحول جدیدی در کار نیست؟
پیش از ورود مورا، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در نشست خبری روز دوشنبه خود در تهران اعلام کرد که این دیپلمات اتحادیه اروپا قرار است به عنوان یک پیام رسان عمل کند و »قرار نیست تحول جدیدی رخ دهد».
با این حال مقامات آمریکایی تا حدودی نسبت به این مسئله ابراز خوش بینی کرده اند. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه در پاسخ به یکی از خبرنگاران گفت: «او به انتقال پیامها به این سو و آن سو ادامه داده است». پرایس افزود که این دیپلمات اروپایی به دلیل تلاش هایش برای به نتیجه رساندن موفقیت آمیز مذاکرات احیای برجام نورد تقدیر واشنگتن برخوردار است.
کلید باز کردن قفل هسته ای در دست کیست؟
بیمیلی آشکار جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا برای انتشار جزئیات دستور کار مورا، فضایی را در اختیار رسانه های ایران قرار داده که به تحلیل این مهم بپردازند که مورا چگونه میتواند مسیر را تغییر دهد و اینکه – بنا بر سرمقاله روزنامه فراز- آیا او «کلید باز کردن قفل بنبست هستهای» را در دست دارد.
روزنامه اصلاح طلب شرق هم بر این گمانه زنی تاکید کرد که مورا به دنبال متقاعد کردن مقامات ایرانی برای کنار گذاشتن درخواست خود از ایالات متحده مبنی بر خارج کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست تروریسم وزارت امور خارجه آمریکا است. این در حالی است که جمهوری اسلامی قاطعانه تاکید کرده که این اقدام شرط احیای برجام و پایبندی به تعهدات خود در برجام خواهد بود.
شاید آخرین فرصت
روزنامه اصلاح طلب ابتکار هم خاطرنشان کرده که ماموریت مورا می تواند نشان دهنده « عزم اروپا برای دستیابی به راه حلی مستقل از رویکرد آمریکا» در لحظه ای باشد که برجام در «دفاع از زندگی» است. با توجه به اینکه دیدار مورا «شاید آخرین فرصت» باشد، سرمقاله این روزنامه پیش بینی کرده که شاید سرنوشت توافق ۲۰۱۵ به آخرین تلاش های میانجیگران برای متقاعد کردن طرف ایرانی وابسته شود.
جهانبخش ایزدی، تحلیلگر مسائل بینالملل با گرایشهای محافظهکارانه هم به خبرگزاری ایسنا گفته تا زمانی که مورا ابتکار جدیدی نداشته باشد، سفر او نتیجهای نخواهد داشت. او گفته: «اما اگر اروپاییها بخواهند به ایران امتیاز بدهند و اجازه دهند ایران از تخفیف تحریمها بهره مند شود، ممکن است به سمت توافق پیش بروند.»
بیشتر بخوانید:
امیدوار به احیای برجام
در این شرایط، روز گذشته و در آستانه سفر مورا به تهران، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ضمن ابراز نگرانی از غنیسازی اعلام نشده اورانیوم در ایران نسبت به احیای برجام ابراز امیدواری کرده بود.
بنا بر گزارش بلومبرگ، رافائل گروسی مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادعا کرده بود آژانس به شدت نگران غنیسازی اعلام نشده اورانیوم در ایران است و به نظر میرسد مذاکرات با هدف بازگرداندن توافق هسته ای ۲۰۱۵ با بن بست مواجه شده است. گروسی در سخنان خود در پارلمان اروپا مدعی شد در چند ماه گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی توانسته آثار اورانیوم غنیشده را در مکانهایی شناسایی کند که توسط ایران بهعنوان مکانهایی که فعالیتی در آن صورت میگرفته اعلام نشده بود. او گفته: «ما به شدت نگران این موضوع هستیم. وضعیت خیلی خوب به نظر نمی رسد. ایران، در حال حاضر، نوع اطلاعاتی که ما از آنها نیاز داریم ارائه نکرده است».
با این حال گروسی افزوده بود: «البته ما هنوز امیدواریم که توافقی در یک بازه زمانی معقول به دست آید، اگرچه باید این واقعیت را بپذیریم که پنجره فرصت هر زمان ممکن است بسته شود».