ناصر تبریزی
یک هفته از آتش سوزی های بی امان در صدها هکتار از راضی جنوب ایران می گذرد و در این بازه زمانی ۱۱۰ فقره آتش‌سوزی در استان‌های جنوبی و زاگرسی به خصوص استان‌های بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، هرمزگان و استان فارس به وقوع پیوسته است . سوم خرداد ماه گذشته محمد درویش، فعال زیست محیطی ایران با پیش بینی آتش سوزی های گسترده، ضمن هشدار به مسئولین مربوطه اعلام کرده بود؛ «همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد به دلیل بارندگی‌های خوب امسال و رویش درخورِ گیاهان یکساله، با آغاز خردادماه، موج کم‌سابقه‌ی آتش‌سوزی‌های رویشگاه‌های جنگلی و مرتعی کشور در خوزستان، بوشهر، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد شروع شده و به سرعت با افزایش گرمای هوا و خشک‌شدنِ علوفه‌های یکساله به تمامی چهارده استان زاگرس‌نشین، همچنین هیرکانی، ارسباران و ایران و تورانی گسترش خواهد یافت.» باید یادآوری کرد که بخشی از این آتش سوزی ها اجتناب ناپذیر هستند اما آنچه که غیر قابل توجیه است ، بی برنامگی و نداشتن یک استراتژی مشخص برای بحران های اینچنینی است که جای هیچ بهانه ای را برای مسئولین باقی نمی گذارد. سه روز آز آتش سوزی های گسترده می گذرد و هنوز ما گرفتار بروکراسی بازی در ادارات مرتبط هستیم تا مقدمات ارسال بالگرد به منطقه بوجود بیاید و درست در همین بازه زمانی است که بعلت صعب العبور بودن منطقه و اهمال مسئولین چند صد هکتار جنگل های بلوط از بین می روند و تازه مردان ما از خواب گران بیدار شده و به فکر صدور دستورالعمل های انقلابی و جهادی می شوند و مرتب برای اقناع افکار عمومی مصاحبه کرده و خبر از عملیات اطفاء حریق دولت و سایر ارگان ها با انتشار عدد و رقم از عملیات و تلاشهای خود! با افتخار به آمادگی خود دم می زنند….. دریغ از انصاف ! از اوایل بهار این آتش سوزی ها قابل پیش بینی بود ! امروز پس از نابود شده صدها هکتار از اراضی جنگلی و زنده زنده سوختن تعداد نامعلومی از حیات وحش ایران که قربانی غفلت مسئولین ما شده اند، اکنون در قالب دوستدار طبیعت! خواهان عملیات سریع هستند.این در حالی است منطقه حفاظت شده خائیز در آتش می سوزد، طی هفته ی گذشته همه ی تلاش‌ها برای جذب کمک‌های فنی برای اطفا حریق ناکام ماند و در جریان اطفا نیروهای بومی در کنار امدادگران عزیزمان که با امکانات ابتدایی و بعضا با دستان خالی برای گسترش آتش تلاش می کردند، موجب پرتاب شدن یکی از آنها از ارتفاع بود که خوشبختانه منجر به مرگ وی نشد، عدم وجود دستگاه‌های ابتدایی اطفا حریق از جمله دستگاه دمنده آتش و عدم توجه به درخواست نیروهای فعال در محل به منظور اعزام بالگرد آب پاش انتقادات بسیاری به دنبال داشت.آیا هنوز زمان آن نرسیده که تجهیزات ابتدایی ابتدایی اطفا حریق از جمله دستگاه دمنده آتش بروز شوند؟ چند سال است که مامورین آتش نشانی در کل کشور قربانی تجهیزات ناقص و یا فرسوده می شوند؟ چه زمانی یا چه اتفاق دیگری باید بیفتد تا خواب غفلت کسانی که در آرامش مطلق نظاره گر حوادث اینچنینی هستند آشفته گردد؟.چند سال دیگر باید شاهد غفلت مسئولین باشیم؟ تا چه زمانی قرار است مشکلات این مملکت به همت و غیرت نیرو های بومی حل فصل شود ، امروزه غیرتمندان ایرانی در منطقه با شلنگ و بیل به مبارزه با آتش می روند و خود را قربانی اهمال کسانی می کنند که باید در صف مقدم این جبهه باشند و نه اینکه آخرین نفراتی باشند که به مهلکه می شتایند.در این نوشتار هیچکس زحمات بیدریغ نیرو های اطفا حریق را دستکم نمی گیرد، خطاب ما به تصمیم گیرندگان وقوع بحران هاست مخاطبین همواره جزء آخرین کسانی هستند که پس از مرگ سهراب !! فرمان ارسال نوشدارو را صادر می کنند. پس از نابودی صد ها هکتار مرتع و جنگل، بودجه معطل مانده را با افتخار آزاد کرده و به یاد استفاده از امکانات معطل مانده سیستم کاغذ بازی و اداری می افتند!، و برای توجیه خود و همکارانشان وارد گود می شوند. اگر پروتکل مشخصی در وقوع بحران که قابلیت اجرایی داشته باشد، وجود داشته باشد، دیگر نیازی به کاغذ بازی، تلفن رئیس جمهور، مصاحبه فرماندهان یگان حفاظتی و غیره نبوده و مثل سایر نقاط جهان، پیشگام اتفاقات می شدند و قبل از مردم «بومی فداکار» وارد مهلکه شده و از گسترش فاجعه جلوگیری می کردند. در این روزها دردناک رئیس سازمان جنگل‌ها با بیان اینکه اطفا حریق در استان‌های فعال نیاز به اعزام بالگرد دارد، از وزیر جهاد کشاورزی درخواست کرده این موضوع را پیگیری کند. در این راستا فرمانده یگان حفاظت محیط زیست علت تأخیر در اعزام بالگردهای آب پاش را ناهماهنگی دستگاهی عنوان کرد و ابراز داشت: «در جلسات بعدی به آسیب شناسی این مساله می‌پردازیم و امیدوارم بعد از اطفا این حریق دیگر شاهد این ناهماهنگی‌ها نباشیم.»البته باید خاطر نشان کنیم که این جلسات بعدی همواره بعد از وقوع یک حادثه! قرار که برگزاری آن گذاشته می شود، اما دستکم ما بعنوان دوستداران طبیعت و محیط زیست هنوز هیچ تاثیری عملی از برآیند این جلسات شاهد نبوده و نیستیم.
رسم حل مشکل با کشف عوامل حوادث
یکی از آسیب های تحلیل حوادث در کشور که معمولا به صورت روال همیشگی در آمده در اوج بحران مسئولین با اعلام عوامل حادثه سعی می کنند که اصل قضیه را به جهات دیگر منحرف کرده و انتشار شناسایی عوامل حادثه و دستگیری احتمالی فرد یا افراد از بار فشار افکار عمومی خود را خلاص و جهت را به سمت دیگری نشانه روند.مثل همیشه اینبار نیز علت وقوع این آتش سوزی را درگیری بین دو عشیره منطقه و آتش زدن مراتع مناطق آزاد عنوان شده و اعلام می شود: این آتش سوزی از مناطق آزاد به منطقه حفاظت شده سرایت کرده است.در همین راستا مدیر کل منابع طبیعی خوزستان نیز اعلام کرده؛«این آتش سوزی عمدی بوده و فردی که با آتش زدن زمین کشاورزی منجر به این حادثه شده است؛ تحت تعقیب است.» همچنین در منطقه «چوار» که به جمع جنگل های طعمه حریق شده در ایلام اضافه شده حضرات خبر داده اند که ؛« یکی از شهروندان در حال جوشکاری در باغ شخصی بوده که براثر برخورد جرقه‌های جوشکاری با علف‌های خشک محل، مراتع طبیعی دچار آتش‌سوزی شده است».
قربانیان صف اول حوادث در ایران
هنوز دیر زمانی از فاجعه ساختمان پلاسکو نمی گذرد و روزی نیست که مامورین جان بر کف ما قربانی اهمال و یا خلا قوانین مشخص در برابر وظایف محوله به آنان نباشیم، طی این سال ها علت اصلی نبود امکانات و یا بودجه لازم برای تجهیز فنی امداد گران در تمام حوزه اعلام شده است. بخشی این مشکلات بدیهی است و بخش دیگری غیر قابل توجیه! در همین روزها یکی از عزیزترین فرزندان این مرز و بوم در آتش خشم جنگل های کشور و در تلاش برای اطفای حریق، جان خود را در این راه فدا کرد! خبر ساده بود و دردناک! « بنا بر گزارش دیده بان محیط زیست ایران: در جریان آتش‌سوزی گسترده‌ای که از سه‌شنبه ۹۹/۳/۶ در منطقه حفاظت شده جنگلی وزین و مره‌خیل آغاز و تا صبح امروز داشت آقای احسان عزیزی از نیروهای تیپ تکاور انصارالرسول دچار سوختگی شدید شده و جان خود را از دست داد. پیکر پاک شهید احسان عزیزی نیز ظهر امروز با حضور گسترده محیط‌بانان، جنگلبانان و همرزمانش به خاک سپرده شد.»
این داستان همچنان ادامه دارد و دریغ و افسوس میلیون ها هموطن دردمند! تکرار و تکرار می شود و متاسفانه هیچ گوش شنوایی برای هشدار های آنان وجود ندارد! گویی در تمام تاریخ فریاد « هل من ناصر ینصرنی» همواره طنین انداز خواهد بود!
د.
