جمهوریت : کبد یکی از اعضای مهم بدن به شمار می رود که تاکنون پزشکان نتوانسته اند برای آن جایگزینی حتی بصورت مصنوعی بیابند، عضوی حساس که وظیفه سم زدایی متابولیت های مختلف را بر عهده دارد و بنوعی از اعضایی است که به عملکرد گوارش کمک می کند.
این عضو درگیر بیماری های مختلفی می شود و ممکن است حتی به سرطان نیز برسد. یکی از این مشکلات سیروز کبدی است که قصد داریم در ادامه به تشریح آن بپردازیم و توصیه هایی به شما ارائه کنیم تا دچار این بیماری نشوید.
کبد و وظیفه آن در بدن
کبد در بدن انسان به سم‌زدایی متابولیت‌های مختلف می پردازد و وظیفه تولید پروتئین‌ها و مواد بیوشیمیایی لازم را بمنظور گوارش و رشد بر عهده دارد.
یکی دیگر از نقش های این عضو در متابولیسم است که شامل تنظیم ذخیره گلیکوژن، تجزیه گلبول‌های قرمز خون و تولید هورمون‌ها می شود.
کبد در ربع سمت راستِ بالایی شکم و زیر پرده دیافراگم قرار گرفته است و در واقع یک عضو گوارشی کمکی محسوب می شود که مایع صفرا را تولید می‌کند.
همانطور که می دانید صفرا مایعی قلیایی شامل کلسترول و اسیدهای صفراوی است و به تجزیه چربی کمک می‌کند.
کیسه صفرا، کیسه کوچکی است که درست زیر کبد قرار داشته و صفرای تولید شده توسط کبد را در خود ذخیره کرده و سپس این مایع به روده کوچک جهت تکمیل گوارش حرکت می‌کند.
نکته جالبی که باید به آن دقت کرد این است که پزشکان تاکنون موفق به ساخت کبدهای مصنوعی برای جایگزینی طولانی مدت و در غیاب کبد طبیعی، نشده اند و هنوز مشخص نیست که چگونه عدم حضور کبد را می‌توان در طولانی مدت جبران کرد.
البته تکنیک دیالیز کبدی را در کوتاه مدت می‌توان به کار گرفت.
سیروز کبدی چیست؟
همانطور که می دانید کبد متشکل از یک سری سلول‌های سالم است که گاهی زخم‌ها به دلایل مختلف جای بافت سالم را گرفته و پس از آن زخم به تدریج گسترش پیدا می کند که در آن صورت می گوییم؛ فرد به سیروز کبدی مبتلا شده است، به این معنا که بافت سالم دچار تخریب شدید شده و بافتِ زخم جای آن را می‌گیرد.
-
بیشتر بخوانید:
-
چای؛ امپراطوری در نوشیدنیها با خواصی خارق العاده
-
مصرف مُسکن نسلهای بعد شما را نازا می کند
-
از درمان یبوست تا گلودرد؛ خواص جادویی گیاه سلمک
-
زیره سیاه؛ گیاهی حیرت انگیز که خواصی متضاد را در خود جای داده است!+طریقه مصرف
-
سیرتاپیاز کپسول فلوکستین و عوارض آن
-
داروخانههای آنلاین و مزایای بوجود آمدن آن‌ها
این بیماری نیز مانند بسیاری از بیماری ها در مراحل اولیه پیشرفته نیست و فرآیند رشد آن ممکن است چندین سال به طول بیانجامد و از این رو فرد می تواند در زمان مناسب این بیماری را تشخیص داده و برای درمان اقدامات لازم را درنظر گیرد.
معرفی بیماری هایی که سبب بروز سیروز کبدی می شود
عوامل و بیماری های مختلفی می توانند سبب بروز سیروز کبدی در فرد شود که عبارتند از:
- الکل
- هپاتیت خود ایمنی
- هپاتیت چرب غیر الکلی
- هپاتیت ویروسی (هپاتیت B – هپاتیت C)
- سیروز صفراوی (سیروز صفراوی اولیه- کلانژیت اسکلروزان اولیه- کلانژیوپاتی اتوایمیون)
- سیروز قلبی
- بیماری متابولیک ارثی کبد
- هموکروماتوز
- بیماری ویلسون
- کمبود آلفا-۱-آنتی تریپسین
- فیبروز کیستی
- سیروز کریپتوژنیک
علائم بروز سیروز کبدی در فرد
این امکان وجود دارد که فرد مبتلا به بیماری سیروز کبدی، علائم و نشانه‌های زیادی را در خود حس نکند، اما از سوی دیگر گاهی در مراحل پیشرفته‌تر، فرد می‌تواند علامت‌های سیروز کبدی را احساس کند. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- بی‌اشتهایی شدید
- خستگی شدید
- مشاهده ورم در پاها و شکم
- حالت تهوع
- کاهش وزن
- افزایش رگ‌های خونی روی پوست
- از دست دادن نیروی جنسی و بزرگ شدن سینه در مردان
- گیجی
- خارش پوست
- قرمزی کف دست
- زرد شدن رنگ پوست و چشم
راهکارهای پیشگیری از ابتلا به سیروز کبدی
- مصرف الکل را تا جایی که امکان دارد کاهش دهید.
- وزن خود را حفظ کنید، زیرا مصرف بیش از حد چربی سبب آسیب رسیدن به کبد شما می شود. پس اگر اضافه وزن دارید سعی کنید وزن خود را کاهش دهید.
- رژیم غذایی سالم را در نظر بگیرید، رژیمی مبتنی بر گیاهان و سبزیجات . در رژیم خود سعی کنید دانه های کامل و منابع نادر پروتئین را انتخاب کنید و مصرف غذاهای چرب و سرخ شده‌ای را کاهش دهید.
عوارض سیروز کبدی چیست؟
- فشار خون بالا : بیماری سیروز سبب تغییر در جریان خون کبد و فشار خون بالا می‌شود. به این معنا که با کاهش جریان خون، فشار در رگ‌های این بخش افزایش پیدا می کند.
- تورم شکم و پا:در صورت ابتلا به سیروز کبدی فشار در سیاه رگ‌ها بالا می‌رود و در نتیجه پاها و شکم متورم می‌شوند. البته ناتوانی کبد در ساخت پروتئین‌های خون نیز علت دیگر ورم کردن شکم و پا است.
- خونریزی: فشار خون ایجاد شده می‌تواند سبب افزایش فشار در رگ‌های خونیِ کوچک‌تر هم شود. بنابراین این فشار، گسترش واریس مری و معده را در پی دارد و نهایتا خونریزی‌های شدیدی را به وجود می‌آورد.
- سوء تغذیه:کاهش وزن و سو تغذیه شدید یکی دیگر از عوارض سیروز کبدی، است. زیرا این بیماری پردازش موادی که برای شما مغذی هستند را دچار مشکل می‌کند و در نتیجه مواد لازم به بدن نمی‌رسند.
- یرقان:کبد نرمال و سالم باید بتواند بیلی روبین را از خون پاک کند تا شما به زردی پوست یا یرقان دچار نشوید. اما در فرد مبتلا به سیروز این اتفاق نمی‌افتد و تیرگی رنگ ادرار و زرد شدن پوست اتفاق می افتد.
- بزرگ شدن طحال:در اثر افزایش فشار خون، بیمار دچار تورم طحال می‌شود و پلاکت‌ها و گلبول‌های سفید خون نیز زیاد می‌شوند. همه‌ی این‌ها از نشانه های سیروز هم هستند که در صورت اقدام دیر هنگام، شدیدتر می‌شوند.
- انسفالوپاتی کبدی:حتما می‌دانید که پاکسازی سموم از خون جزیی از وظایف کبد است. اما در بدن فرد مبتلا به سیروز، این سموم از بین نمی‌روند و در مغز انباشته می‌شوند. به مرور زمان فرد دچار گیجی یا عدم تمرکز می‌شود. در مراحل پیشرفته‌تر می‌گوییم انسفالوپاتی کبدی رخ داده است که عوارض خطرناک‌تری مثل به کما رفتن را در پی دارد.
- بیماری استخوانی:در برخی از افراد مبتلا دیده می‌شود که بعد از مدتی دچار ضعف استخوانی شدید می‌شوند. در نتیجه قدرت خود را از دست داده و احتمال شکستگی استخوان در آن ها بالا می‌رود.
- عفونت:از دیگر عوارض بیماری سیروز کبدی، می‌توان به عفونت‌های شدید اشاره کرد. معمولا مبتلایان نمی‌توانند در برابر عفونت‌های باکتریایی مقاومت کنند و نهایتا این عفونت بدن آن ها را با خطرات جدی روبه‌رو می‌سازد.
- سرطان کبد:در اکثر تحقیقات به این نتیجه رسیده‌اند که بیماران مبتلا به سیروز کبدی، نسبت به دیگر افراد جامعه، بیشتر دچار سرطان کبد می‌شوند.
درمان سیروز کبدی
با توجه به نکات گفته شده، گاهی بیماری سیروز کبدی بدون هیچ علائمی در بدن فرد وجود دارد. بنابراین توصیه می‌شود که در چکاپ سالیانه خود بررسی کبد را هم قرار بدهید تا در صورت وجود مشکل، به موقع برای درمان آن اقدام کنید. به علاوه، در صورت مشاهده هر گونه نشانه بهتر است به پزشک متخصص گوارش و کبد مراجعه کنید. پزشک اول باید دلیل ابتلا به بیماری را پیدا کند و با توجه به آن، شیوه درمانی مناسبی را انتخاب نماید:
-
درمان اعتیاد به الکل
مصرف الکل یکی از دلایل اصلی ابتلا به این بیماری است. پس حتما باید این موضوع را با پزشک خود مطرح کنید تا راهکارهای خوبی را پیش‌روی شما قرار دهد. اصلا جای نگرانی نیست، پزشکان برنامه‌های مناسبی برای ترک آن دارند و با پایبندی به آن‌ها قادر به ترک الکل هستید.
-
کاهش وزن
تناسب اندام و رسیدن به وزن مناسب، یکی از راه های درمان سیروز کبدی و حتی بسیاری از بیماری‌های دیگر است. معمولا افراد چاقی که الکل مصرف نمی‌کنند را جزو بیماران دارای کبد چرب غیر الکلی به حساب می‌آوریم. در نتیجه شما با داشتن رژیم مناسب و ورزش مداوم برای کاهش وزن و تنظیم قند خون، می‌توانید از گسترش این بیماری جلوگیری کنید.
-
کنترل هپاتیت
در بین انواع هپاتیت، مدل B و C می‌توانند جزو علل ابتلا به این بیماری باشند. بنابراین متخصصان جهت پیشگیری و درمان سیروز کبدی، استفاده از داروهای ضد ویروس و اینترفرون را پیشنهاد می‌دهند. این داروها به ویروس‌ها حمله کرده و همچنین به قوی‌تر شدن سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.
-
درمان هپاتیت خود ایمنی و سیروز صفراوی
دستگاه ایمنی بدن سیستم پیچیده‌ای دارد و باید مراقب عملکرد آن بود. دقیقا در این دو بیماری، دستگاه ایمنی به کبد حمله کرده و به آن آسیب می‌رساند. در نتیجه موجب به وجود آمدن سیروز کبدی می‌شود. معمولا جهت مقابله با هپاتیت خودایمنی، داروهای استروئیدی تجویز می‌شوند. برای جلوگیری از سیروز صفراوی هم داروهایی مثل اورسودیول کاربرد دارند.
-
دارو و مکمل‌های جانبی
در ابتدای مطلب علائم و عوارضی مثل خارش، خستگی، گیجی و … را هم ذکر کردیم. پزشکان برای این موارد هم داروهای مناسبی دارند و با تجویز برخی از آن ها به شما در کاهش عوارض کمک می‌کنند. مثلا برای سوء تغذیه و افزایش مقاومت استخون‌ها، مکمل‌های خوبی وجود دارند و بدن را قوی می‌کنند.
انتهای پیام/
